Zo komt stadspark Kijk in de Pot in Bergen op Zoom aan zijn naam

Hoewel straatnamen in de eerste plaats bedoeld zijn om een adres vindbaar te maken, zeggen ze vaak ook wat over de geschiedenis van Bergen op Zoom. Deze keer beantwoorden we de vraag: Hoe komt stadspark Kijk in de Pot aan zijn naam?

Stadspark Kijk in de Pot (spreek uit als Kiek in de Pot of op z'n Bergs: De Kiek) ontleent zijn naam aan het voormalig militair oefenterrein dat zo heette. Vroeger keek met vanaf een vestingtoren aan de Holwegenberg in de diepte, een kijk in de put. De zogenaamde redoute maakte later plaats voor een lunet (een klein vestingwerk met twee schuine, naar buiten gerichte zijden en twee naar achter gerichte zijden). In 1700 werd een versterkt legerkamp aangelegd en kreeg één van de lunetten de naam Kijk in de Pot. Deze naam is langzaam maar zeker over gegaan naar het hele oefengebied.

De betekenis van de straatnamen staat sinds een grote herziening van straatnamen in 1992 en 1993 niet meer op de straatnaamborden. Tijdens die grote herziening werden veel oude straatnaamborden in Bergen op Zoom vervangen. In verband met de leesbaarheid kreeg de gemeente het advies om ondertitels of toelichtingen achterwegen te laten, zegt toenmalige burgemeester Van den Berg. “Om toch aan de vraag naar toelichting te kunnen voldoen, is besloten deze in boekvorm uit te brengen”, aldus Van den Berg in het voorwoord van het boek 'De Straatnamen van Bergen op Zoom'. Gemeentearchivaris Willem van Ham ging op zoek naar de historische oorsprong van de straatnamen die zijn gebundeld in het boek dat in 1994 uit kwam.

In de verre geschiedenis (voor 1600) konden bewoners zelf bepalen hoe zij de straat noemden. Maar met het toenemen van het aantal inwoners, straten en gebouwen, werd het noodzakelijk om afspraken te maken over de naamgeving. Straten binnen dezelfde wijk of buurt hebben hierdoor meestal namen binnen eenzelfde thema. Zo zijn de straten in Zeekant vernoemd naar Nederlandse rivieren, raadspensionarissen en het Oranjehuis. In Meilust-Zuid kom je namen van personen uit de muziekgeschiedenis tegen. De straten in/op de Bergse Plaat zijn onder meer vernoemd naar vissen, nederzettingen, slikken, zandplaten of kreken in de Oosterschelde. In het centrum kom je nog enkele traditionele, spontaan bedachte namen tegen.

In een serie artikelen op Bergen-op-zoom.nieuws.nl verklaren we een aantal straatnamen in Bergen op Zoom op basis van het eerder genoemde boek.