Conflicten, emoties en moeilijke mensen

Isabelle Hulsman
Isabelle Hulsman
Foto:

Dat we iemand moeilijk vinden zegt ook iets over onszelf.

Isabelle Hulsman is arbeidsmediator (MfN-geregistreerd) en gecertificeerd stress en burn-out coach in Bergen op Zoom. Voor Nieuws.nl schrijft zij wat zij in haar praktijk tegenkomt. Deze keer over moeilijke mensen.

In een conflict kunnen mensen elkaar voor de lelijkste dingen uitmaken

Dit kan nuttig zijn om je persoonlijk scheldwoordenboek mee aan te vullen, maar als mediator zegt het mij iets over de status van het conflict. Een conflict kent namelijk verschillende escalatiefasen -met bijbehorend gedrag- en helaas, wanneer niet ingegrepen wordt, drijft men elkaar tot steeds grotere hoogte (of diepte, het ligt er maar aan hoe je het bekijkt).

We zien dat het gedrag van iemand nauw samenhangt met de escalatiegraad. Met andere woorden: moeilijk gedrag ontstaat en verergert (ook bij goed functionerende mensen), in de loop van een escalerend conflict. Een conflict geeft stress. Bij stress wordt de weg naar rationeel en overzichtelijk denken afgesloten, we reageren op basis van emoties. En een conflict kan sterk angst verhogend zijn. Angst geef een ‘raar’ gedrag. Hoe verder het conflict gevorderd is hoe ‘raarder’ het gedrag.

Wat gebeurt er met mij en de ander?

In een conflict sta je niet meer naast elkaar een klus te doen, maar ineens tegenover elkaar. In het begin probeer je nog met elkaar te praten maar als dat niet werkt ga je over tot daden, zoals elkaar negeren, niet groeten etc. Als de irritatie toeneemt gaat je medestanders zoeken (‘vind jij ook niet dat hij..’), om in een volgende stap over te gaan tot een oordeel over het karakter van de ander. En dat levert een batterij aan lelijke woorden op over de ander. In de volgende stap wordt gedreigd (‘als jij niet..’) en dan zijn we al aardig ver gevorderd in het conflict.

In dit hele proces is er een natuurlijke opbouw van spanning bij en tussen beide partijen. Over en weer voel je dat de ander slecht over je denkt en je onheus bejegent. Automatisch gaan we dan filteren, we zien dat wat gebeurt en hoe de ander reageert door een gekleurde bril. Door die bril zien we dan ook steeds een bevestiging van ons vermoeden: dat wijzelf het juist en de ander het écht verkeerd ziet (.. verkeerd bezig is.. een verkeerd persoon is..). Je wapent je tegen de aanval van de ander door ‘ander’ gedrag te vertonen, waarin juist de ander weer de bevestiging ziet dat echt jíj het probleem bent. En zo bouwt de escalatie zichzelf op.

Wat is de moraal van dit verhaal?

Het is normaal dat een conflict leidt tot ‘conflictgedrag’, het is een natuurlijk afweermechanisme van ons systeem van overleven. Dit conflictgedrag leidt automatisch tot verdere escalatie van het conflict. Deze neerwaartse spiraal kan worden tegengegaan met de juiste interventies. En dat is nu precies wat een mediator doet bij het bemiddelen tussen conflictpartijen. De mediator faciliteert een gesprek dat gaat over ieders belangen, wensen en behoeften. En dan blijkt er achter die moeilijke persoon ineens een mens te zitten met een best menselijke behoefte. Zo kan er ruimte komen voor begrip voor elkaar. En vanuit dit wederzijds begrip is iedere oplossing bespreekbaar.

De moraal van dit verhaal: wacht niet te lang met het inschakelen van mediation, schakel tijdig gesprekbegeleiding in bij een (dreigend) conflict, nog vóórdat men elkaar voor van-alles-en-nog-wat uitmaakt. Dan is de kans op succes het grootst en wordt de schade het meest beperkt.

Als arbeidsmediator ben ik gespecialiseerd in het bemiddelen tussen conflictpartijen. Mijn insteek is het zoeken naar gezamenlijk gedragen oplossingen of besluiten. Bemiddeling is een ideaal middel wanneer je belang hecht aan het snel bereiken van duurzaam resultaat, kostenbeheersing en zelf de regie wil blijven voeren. Bel mij voor een kosteloos kennismakingsgesprek en dan kijken we samen wat ik voor jou of je organisatie op het gebied van conflicthantering kan betekenen

Cookieinstellingen