Esperanto Reflex Monument bij Kunsten in de Monumenten 2018

Vier kunstenaars van Arsis geven hun visie op het Kunsten in de Monumenten thema ‘in Europa’ in hun bewerking van het Esperanto monument in Bergen op Zoom.

In het kader van de jaarlijkse ‘Kunsten in de Monumenten’ heeft de gemeente Bergen op Zoom aan Arsis Kunst en Societeit gevraagd om ‘iets’ te doen met het Esperanto monument op de hoek van het Bolwerk-Noord en de Korneel Slootmanslaan.

Vier leden van Arsis, Addy van Kempen, Carla STOUThArt, Gerard Fransen en Frits Sonnenberg hebben de uitdaging aangenomen en zijn aan het brainstormen gegaan hoe het thema ‘in Europa’ van Kunsten in de Monumenten 2018 toe te passen op het monument.

Het Esperanto Monument

Het Bergse Esperanto monument is één van de zes van dit soort monumenten. De andere Esperanto monumenten staan in Den Burg, Leeuwarden, Utrecht, Oost-Vlieland en Zwolle.

Het monument in Bergen op Zoom is ontworpen door Mario Santuz en vervaardigd uit granito. De sokkel van het monument is vijfkantig voor alle vijf werelddelen, evenals de zuil. Op de zuil staat een bol. Het ‘Zamenhofmonument’, zoals het ook genoemd wordt, is genoemd naar de schepper van de taal Esperanto, Ludwik Zamenhof.

Het Esperanto monument in Bergen op Zoom

Het oorspronkelijke monument werd in 1933 onthuld. In de Tweede Wereldoorlog werd het monument door de nazi’s ernstig beschadigd maar in 1983 werd het weer hersteld.

Wat is Esperanto

Esperanto is door Ludwik Zamenhof bedachte internationale taal die relatief gemakkelijk te leren en politiek neutraal is. Het doel van Esperanto is om mensen van verschillende landen en culturen kennis met elkaar te laten maken zonder taal barrières. Dit ter bevordering van de wederzijds begrip, verdraagzaamheid en vrede. Esperanto wordt inmiddels in meer dan honderd landen door zo’n twee miljoen ‘Esperantisten’.

De invulling van Arsis

De vier kunstenaars van Stichting Arsis kunst en sociëteit besloten het thema Europa te gebruiken voor een ‘Reflectie op Europa’. Hiervoor wordt het drieën halve meter hoge granito monument bekleed met spiegels en komen er rond het monument vijf spiegelende ‘vanen’ te staan die kunnen draaien in de wind en zo door de reflectie van het monument en de vanen een steeds wisselend beeld zullen geven.

De spiegelde bekleding voor de vijf kanten van de zuil

Omdat het monument met de hand gemaakt is, zijn alle kanten verschillend, zodat de plaats voor de spiegelende bekledingsdelen exact opgemeten en heel nauwkeurig gemaakt moest worden De verticale delen van de zuil worden bekleed door middel van kokers van MDF bekleed met spiegels en de zijkanten van de sokkel met spiegelende panelen.

De vanen zijn van PVC pijp waar een vleugelvorm van spiegelend bekleed kunststof overheen bevestigd is. Speciale teflon gelagerde grondankers moeten er voor zorgen dat de vanen vrij kunnen draaien in de wind.

Gerard Fransen met één van de vanen

Een flinke klus

Al weken zijn de vier kunstenaars aan het werk. De materiaalkeuze, het nauwkeurig opmeten van het monument en het minstens zo nauwkeurig op maat maken van de bekleding kost veel tijd, inventiviteit en ook geld.
Ook het feit dat er absoluut niets aan het monument geboord of anderzijds beschadigd mocht worden maakte het er niet makkelijker op maar daardoor liet het viertal zich niet uit het veld slaan.

De onthulling

Het Esperanto Reflex Monument van Arsis is één van de monumenten bij Kunst in de Monumenten 2018. Op vrijdag 7 september op 19:00 uur zal het Esperanto Reflex Monument door wethouder Barry Jacobs onthuld worden, in aanwezigheid van onder andere leden van de Esperanto vereniging die hierbij een voordracht in het Esperanto zullen geven.

Na de onthulling zal de spiegelende bekleding vier weken op het monument blijven, waarna het weer verwijderd zal worden.

Activiteit