Op de algemene begraafplaats aan de Holleweg in Bergen op Zoom is bij bodemonderzoek puin en asbest aangetroffen. De komende tijd wordt de grond gesaneerd.
Dee sanering gebeurt in twee delen. Het eerste deel is gestart op maandag 15 maart en duurt tot vrijdag 19 maart 2021. Deel twee volgt daarna. Bestaande graven worden ongemoeid gelaten, maar als er bijzettingen in bestaande graven zijn of als er graven worden geruimd, worden deze graven direct gesaneerd.
De betrokkenen zijn inmiddels geïnformeerd.
Aanleiding
De gemeente Bergen op Zoom maakte een plattegrond van de hele gemeente met daarop plaatsen waarvan het vermoeden bestaat dat er mogelijk niet-ontplofte explosieven (zogenaamde ontplofbare oorlogresten) uit de Tweede Wereldoorlog aanwezig zijn. Dit vermoeden komt uit archiefonderzoek, oude luchtfoto’s en bijvoorbeeld verslagen van vuurgevechten uit die tijd. De huidige begraafplaatsen aan de Holleweg/Mastendreef komen naar voren als ‘verdacht gebied’.
Op een begraafplaats wordt vanzelfsprekend regelmatig in de grond gegraven. Daarom was het nodig om vast te stellen of er inderdaad niet-ontplofte explosieven aanwezig waren.
Op de drie begraafplaatsen (algemene begraafplaats, Rooms Katholieke begraafplaats en de Islamitische begraafplaats) en het terrein van het crematorium is met een zogenaamde grondradar bodemonderzoek gedaan. Deze grondradar ‘kijkt’ vier meter de bodem in. Bij dit onderzoek werden geen explosieven aangetroffen.
De status van de RK begraafplaats, de Islamitische begraafplaats en het terrein van het crematorium veranderde daarmee – voor wat betreft de niet-gesprongen explosieven – van ‘verdacht gebied’ naar ‘protocolgebied’.
Asbest tussen puin
Op de algemene begraafplaats, kon het explosievenonderzoek niet helemaal worden uitgevoerd, omdat er puin in de bodem zat. Toen er verder onderzoek werd gedaan, bleek dat er ook asbest tussen het puin zat. Op 18 januari 2021 startten we met het vervolgonderzoek. Om deze asbestvervuiling volledig in beeld te brengen, werkten onze medewerkers de afgelopen weken samen met de omgevingsdienst aan een plan van aanpak.
Aanpak
De gemeente gaat deze asbest- en puinvervuiling verwijderen. Op alle plaatsen waar nog geen graven zijn, wordt ongeveer 50 centimeter van de grond afgegraven. Deze vervuilde grond wordt afgevoerd en er komt schone grond voor in de plaats. Ook wordt dan het explosievenonderzoek uitgevoerd.
Planning
In grote lijnen valt de aanpak van de asbestvervuiling uiteen in 3 periodes:
1. Sanering deel 1,
2. Sanering deel 2 en
3. de periode na de sanering.
Periode 1
Van 15 tot 19 maart 2021 wordt het zuidelijke gedeelte van de algemene begraafplaats gesaneerd. Dat wil zeggen dat 50 centimeter grond wordt afgegraven en afgevoerd en vervangen wordt door schone grond. Het is voldoende dat hierbij basale veiligheidsmaatregelen genomen worden. Alleen het werkterrein en de transportroute worden afgezet en de medewerkers van de aannemer hoeven geen bijzondere beschermende middelen te dragen.
Er kunnen nieuwe graven aangelegd worden en kunnen bijplaatsingen in en ruimingen van bestaande graven plaatsvinden. Bij deze activiteiten wordt die betreffende locatie direct gesaneerd. Dat wil zeggen dat de uitkomende grond wordt afgevoerd en vervangen wordt door schone grond.
Periode 2
Afhankelijk van de vorderingen wordt het volgende gedeelte gesaneerd. De aanpak daarbij is gelijk aan het zuidelijke gedeelte. De totale doorlooptijd van deze 2e periode is nog niet bekend.
Tijdens en na de sanering wordt ook het oorspronkelijke explosievenonderzoek uitgevoerd.
Periode 3
Na de sanering is het gesaneerde terrein schoon zowel wat betreft asbest als explosieven. Net als in periode 1 en 2 vindt er sanering plaats op het moment van een bijzetting of een ruiming. Dit betekent dat het nog jaren kan duren voordat alle graven gesaneerd zijn. Het ligt niet voor de hand dat er in/op de bestaande graven niet-gesprongen explosieven aanwezig zijn. Deze zouden bij het delven van het graf ‘aan de oppervlakte’ zijn gekomen.
Bestaande graven
Bestaande graven worden ongemoeid gelaten. Op het moment dat er in een graf een bijzetting plaatsvindt, vindt er eigenlijk een kleine sanering plaats. De grond op het graf wordt verwijderd en na de bijzetting komt er schone grond voor in de plaats. Datzelfde gebeurt als het graf geruimd wordt.
Er zijn voor bezoekers door de asbestvervuiling geen beperkingen of risico’s bij een bezoek aan de begraafplaats. Bezoekers hoeven geen beschermende maatregelen te nemen.
