Vorige week heeft de gemeenteraad in een beeldvormende vergadering een presentatie gehad over het rapport dat door PROOF Adviseurs is gemaakt over de lessen die te leren zijn uit het faillissement van het Facilitair Bedrijf (FB) dat in 2020 plaatsvond. Ondanks dat het faillissement al weer enige jaren geleden is, leefden hier nog altijd vragen over. Om de bedrijfsvoering voor de toekomst te verbeteren en om bijvoorbeeld risico’s te beheersen als het gaat om de samenwerkingsverbanden waarbij de gemeente betrokken is, is onderzoek gedaan naar het faillissement. Dat meldt de gemeente Bergen op Zoom.
In het rapport zijn de aanbevelingen in een vijftal thema’s ondergebracht. Zo worden er bijvoorbeeld in z’n algemeenheid lessen getrokken, maar gaan ze ook over beleid, integraliteit, integriteit en afweging van belangen. Zo is het volgens het rapport verstandig om een weloverwogen keuze te maken of een niet-wettelijke taak (wat bijvoorbeeld het faciliteren van het culturele verenigingsleven toch is) dichtbij (binnen de gemeentelijke organisatie) of op afstand wordt uitgevoerd. De gekozen afstand zal zich in ieder geval moeten verhouden tot het belang dat aan de taak wordt gehecht.
Als het gaat om beleid, dan geven de rapporteurs het advies om in dat beleid vast te leggen op welke manier de gemeente Bergen op Zoom zich wil verhouden tot externe partijen om de beleidsdoelen van de gemeente waar te maken.
Integraliteit
Dat ook integraliteit van belang is, is wel gebleken ut het onderzoek naar het uiteindelijke faillissement van het FB. Daaruit blijkt dat afdelingen binnen de gemeente wellicht hechter hadden kunnen samenwerken om diverse verhuizingen van de stichting te voorkomen, maar ook als het gaat om het inschatten van de gevolgen van een faillissement van het FB. Ook een goede verbinding tussen bestuur en ambtelijke organisatie is aanbevelenswaardig. Integraal werken betekent: over de schouder van je eigen vakgebied heen kijken. Doe dit niet één keer, maar voortdurend, gedurende het hele proces.
Integriteit
Integriteit is een onderwerp dat in het openbaar bestuur constant aandacht verdient. Niet voor niets wordt in het rapport aanbevolen om dit onderwerp jaarlijks op de agenda van de gemeenteraad en het college te zetten. Daarbij moet de tijd worden genomen om na te denken over situaties die nog wel, en situaties die niet meer wenselijk zijn. De gedragscodes voor wethouders en die voor raadsleden dateren beide uit 2016. Regelmatige herijking is aan de orde. Wat heden ten dage normaal wordt gevonden, kan immers over een jaar of over een paar jaar achterhaald zijn.
Omdat in het geval van het faillissement van het FB niet helemaal duidelijk is wat de argumenten zijn geweest die uiteindelijk ten grondslag hebben gelegen aan dat faillissement, is een les voor de toekomst dat belangenafwegingen in dit soort besluitvormingsprocessen expliciet gemaakt moeten worden. Alleen op die manier kan de besluitvorming zorgvuldig en goed gemotiveerd tot stand komen. Het besluit wordt dan ook intern (binnen de gemeentelijke organisatie en het bestuur) begrijpelijk, maar zeker ook extern (voor inwoners, instellingen en belanghebbenden). Afgelopen donderdag is de presentatie geweest en het rapport wordt in de reguliere vergadercyclus van mei besproken.
